“Het is goed om met de voeten op de grond te staan. Maar de zee, dat betekent: ontsnapping, een reis, geluk, … . Of het nu gaat om een korte race of een lange oversteek, het blijft een fantastisch gevoel als je de motor uitzet en de zeilen hijst.” De sprankelende zeventiger André Robberechts straalt als hij spreekt en als hij aan het roer van zijn jacht staat. 

Bij deze fotograaf en voormalig eigenaar van een fotografiezaak wortelt de aantrekkingskracht van de zee in zijn kindertijd. Hij trok met zijn familie van Congo naar België. Na een treinrit van drie dagen doorheen Afrika gingen ze de boot op. André was er totaal overdonderd door de uitgestrektheid van de Atlantische Oceaan. Het reisvirus betrapte hij van Kuifje, zijn grote held, en ook als volwassene bleef de dynamische ondernemer zijn passie uitdragen.

Een zot idee en een sociaal project

“Alleen al het bouwen van een boot met volwassenen en jongeren, die komen helpen, snijden, schuren, schilderen en vervolgens naar Engeland, Schotland of Ierland varen, dat is een sterk element,” legt André uit. De boot vervult een sociale rol: in volle zee verdwijnt de handicap of de ziekte. De zeilboot die je naar het buitenland brengt wordt een levensschool. “Het is zowel mentaal als fysiek heel vormend. Je leert anticiperen, organiseren, taken verdelen en samenleven.”

In januari 2017 ging de bouw van de boot van start. Een handvol vrijwilligers uit alle lagen van de bevolking nam haar intrek in een voormalige hangar van de scheepswerf Plaquet à Péronnes, aan Le Grand Large. De houten stukken – de puzzelstukken van de boot – worden gesneden in Dario Dalla Valle in Peruwelz, een bouwbedrijf dat zijn machines ter beschikking stelt. Jonge “matrozen” komen André Robberechts helpen bij deze operatie. Het zijn jongeren die verblijven in het Delano huis in Peruwelz. In dat huis wordt een zeventigtal voornamelijk Franse jongeren met een matig verstandelijke beperking of gedragsstoornissen opgevangen. Geoffrey, Jonathan en Jordan leven hun interesse en betrokkenheid uit in het project, dat hen doet dromen. “Ik weet dat het lang zal duren om een boot te bouwen, maar ik heb geduld”, legt Jordan uit. André voegt eraan toe: “Het is geweldig om hen te zien glimlachen en hun ogen te zien schitteren.”

Enkele specialisten aan de wieg van de zeilboot

De bemanning kan ook rekenen op een expert: de Doornikse Timothée Deplasse is afgestudeerd in de luchtvaart en zeilt ook. Hij zeilt al zo’n vijftien jaar op hoog niveau, traint in Duinkerken en is zeilinstructeur in Péronnes. “Jongeren als instructeur kennis laten maken met het zeilen, maar ze ook betrekken bij de bouw van een boot en het zeilen met die boot is heel boeiend”, zo vertelt de jonge sportieveling. Timothée betekende een echte meerwaarde bij het bedenken en uitvoeren van de plannen. 

Een andere zeilliefhebber was de vader is van het gereproduceerde model “Le Classic 39”: De scheepsarchitect David Réard zakte in mei 2017 van Zuid-Frankrijk af om de voortgang van de bouw te bekijken.

“Dit zijn niet de eerste gelijkgestemde gekken die ik ontmoet heb”, zegt David Réard lachend, “en passie kent geen grenzen. Alles klopt tot in de puntjes, of het nu gaat om het snijden van de planken of het monteren ervan. De uitlijning van de planken is perfect: 1mm afstand over een lengte van 12m. Dit zijn gemotiveerde mensen en het resultaat is top.” Een opmerking die de vrijwilligers doet groeien…

Natte, zaterdagse “galeiers”

Elke zaterdagochtend stroopten vrijwilligers maandenlang de mouwen op, of het nu vroor of snikheet was in de hangar. Stéphane Duroisin, Jean-Paul Platevoet, Bertrand Thiébaut, Philippe Leclercq, timmerman, gepensioneerde, ondernemer of ingenieur, ze hebben allemaal een zeilverleden, zeilen nog steeds, of ze doen gewoon mee uit sympathie. Philippe legt uit dat “het geen lutherse taak is, maar het lijkt er toch op: precisie en zorg zijn de voorwaarden voor de betrouwbaarheid van de boot.  Tegelijkertijd brengt deze solidariteitsactie, die een echte investering vereist, me naar de kern van mijn bestaan.” Jean-Paul maakt zijn droom waar: “toen ik directeur was van een technische en beroepsschool in Moeskroen had ik al deze droom, namelijk het bouwen van een boot of er een bouwen met jongeren, omdat het uitvaren op zee leert om te leven en samen te leven”.

Sommige fases van de bouw zijn spectaculair, andere vervelender, maar het enthousiasme blijft even groot.

29 januari 2018: een beslissende dag

Er vond een delicate operatie plaats op een zaterdagochtend eind januari: de afgewerkte romp wordt omgedraaid. Dit wordt zorgvuldig voorbereid, tot op de millimeter nauwkeurig berekend en beveiligd. “Het draaien gebeurt in twee fasen. In een eerste fase komt de boot verticaal op zijn zij te liggen, nadien volgt nog een kwartdraai, waardoor de boot rechtop kan zakken,” legt de “kapitein” uit aan een aandachtige groep. De concentratie is voelbaar, iedereen luistert aandachtig naar Timothy en Andrew’s bevelen, iedereen speelt zijn rol en niemand verlaat zijn positie. De jonge Jordan maakt duidelijk deel uit van het avontuur: “Sinds het snijden ben ik vaak komen schuren en het eindresultaat mag er zijn: de geassembleerde boot is echt prachtig om te zien”.

“Het draaien van de boot is cruciaal, we hebben erover nagedacht, en er zelfs over gedroomd”, legt Timothée uit tussen twee etappes door. Voor ons allemaal is het een spannend moment, maar vooral ook een emotioneel moment. “Het is echt een geboorte, want na meer dan een jaar werken aan de onderkant, voelt het aan als een geboorte om de bovenkant te kunnen zien. We hebben een geweldig team, we werken nu al een jaar samen”, voegt een geëmotioneerde André eraan toe.

En sindsdien?

De kiel werd gegoten met gerecupereerd lood, de scheidingswanden zijn bijna geïnstalleerd, de elektriciteit was volgens plan klaar, het verven van de binnenkant gebeurt volgend jaar. Het zeilschip wordt op 27 september 2020 voor het eerst te water gelaten en vervolgens via de Schelde naar de scheepswerf in Nieuwpoort gebracht, waar de boot zijn mast krijgt. 

Dit soort hulp is nodig,  het team startte met crowdfunding om de apparatuur te blijven financieren. Na de winter hoopt de bemanning de zeilboot in het voorjaar van 2021 op zee te kunnen testen…. Alles op zijn tijd.

Een gerenommeerde peter

De “Sail In Solidarity” zal kunnen rekenen op een bijzondere peter. De Franse acteur en komiek Danny Boon, die aan St. Lukas in Doornik studeerde voordat hij carrière maakte op het podium en in de bioscoop, heeft ermee ingestemd peter van deze bijzondere zeilboot te willen zijn. “De helft van de waarde van de zeilboot is het menselijke kapitaal aan werkuren en voor de rest zullen we de vruchten plukken van de belangstelling…. menselijke belangstelling”, besluit André Robberechts.

Aniko Ozorai

Info

• André Robberechts +32 475 37 21 97
• www.sailinsolidarity.org
• www.ulule.com/construction-dun-voilier-a-vocation-sociale