De grensregio telt tientallen plekken langs het water waar het fijn wandelen is. Dat wil de Eurometropool Lille-Kortrijk-Tournai toonbaar én beleefbaar maken met het project BlueWalks. Van de lente tot de herfst kan je deelnemen aan één van de vele wandelingen in het Blauwe Park. Dat is het aaneengeschakelde gebied van water en groen dat…
Ik sta op de Collegebrug over de Leie in Kortrijk. Achter mij spiegelt een nieuw flatgebouw in de lentezon. Op het gras aan de boorden zitten meisjes te keuvelen. Een gezin passeert op de fiets. Ik kijk ontspannen, zo lijkt het toch, maar achter mijn hoofd zoemt nijdig een drone. De bestuurder staat honderd meter verder, uit het zicht. Hij stuurt de drone langs mijn hoofd naar boven de lucht in. Met zijn hoge definitie lens capteert de drone van tientallen meters hoog het Albertpark en de Groeningebrug, de plek waar de Leie en het kanaal Bossuit-Kortrijk elkaar treffen. De Leiewerken en de ingenieuze stadsplanning maakten van deze plek het nieuwe iconische beeld van de Leiestad.
Figurant voor een dag
24 uur eerder. “Of ik interesse heb om even te figureren in een filmpje over de BlueWalks? Morgen, ja. En of ik iets gekleurd kon aantrekken?” De agenda is gewillig. En gelukkig liggen mijn wandelschoenen altijd in de buurt. Iets gekleurd vinden om een te trekken ligt moeilijker. Ik vertrek op de dag van de opnames richting Dottignies met een blauwe trui en een rood jasje. Noot: de cameraman zal uiteindelijk kiezen voor de blauwe trui. Ik vond het rood ook al wat fel.
Plaats van afspraak is de brug over het Spierekanaal, het kanaal dat de Schelde met Roubaix verbindt. De Rue du Château d’Eau, tussen Estaimpuis en St-Leger. Cameraman Dries en regisseur Helena staan er al. Dries heeft er net een vlucht met zijn drone op zitten, waarmee hij de blauwe streep water en de kenmerkende bomenrij heeft gefilmd. Het Spierekanaal – vanaf de Franse grens Canal de Roubaix – werd gegraven in de negentiende eeuw. De groeiende textielindustrie in Roubaix en Tourcoing had nood aan water om te blussen, om de bedrijven te laten draaien, aan een manier om goederen te exporteren naar Gent en Duinkerke en om kolen uit Henegouwen en het Bassin Minier aan te voeren. Voor al die noden vormde een kanaal de ideale oplossing. Het Canal de Roubaix overbrugt het hoogteverschil tussen de vallei van de Marque en de Schelde.
“In het filmpje willen we uitdrukken hoe leuk het is om langs het water te stappen, hoe mooi water kan zijn in deze streek”, zegt Helena. Ik krijg de opdracht om te stappen, om op een vlonder te zitten, met de voeten in het water. Mijn hele waterfles gaat eraan: shot na shot drink ik opnieuw van het flesje. Ik zorg er intussen voor dat het logo van Eurometropolis News op het flesje mooi zichtbaar is. Commercieel, inderdaad, maar alle aandacht voor ons vrijwillig nieuwsproject is altijd meegenomen!
Op zoek naar groene ader
Na een paar uur aan het kanaal gefilmd te hebben zoeken we nog naar een ‘beekje door het groene landschap’. Ik leg uit aan Helena dat het Blauwe Park deels een realiteit, deels een ambitie is. Het is inderdaad zo dat water de grensgebieden van 3 regio’s met elkaar verbindt. Water en groen vormen een onlosmakelijk deel van het landschap en zijn onmiskenbaar een troef die verder te ontwikkelen is. Maar dat is het net: te ontwikkelen. De plekken met ‘beekje door het groene landschap’ zijn er wel degelijk, zeker in de Westhoek of in de groene Wallonie picarde. Maar vandaag zijn de natuurgebieden in de Eurometropool nog te schaars, te verspreid, te weinig aaneen geschakeld. Zelden ook heb je een zichtplek in de grensregio waar je géén gebouw, weg of menselijke ingreep ziet. “Maar we moeten toch het beeld hebben”, lacht Helena. De grote natuurgebieden die ik ken liggen te veraf, en de tijd is beperkt.
Een telefoontje naar de natuurdeskundige van Intercommunale Leiedal later zitten we in de auto op weg naar Spiere, een dorpje in Vlaanderen. “Aan het Robecijnplein vind je een groene ader”, zegt Stefaan, die de streek op zijn duimpje kent. Bij aankomst aan het plein vraag ik aan een paar dames die wachten op de bus waar het groen zich bevindt. “Geen idee”, klinkt het. Even later merk ik dat ze niet goed gekeken hebben. Of ook: onbekend is onbemind. Een paar meter verder krijgen we een mooi zicht op een groengebied dat tussen de Spierebeek en de woningen uitstrekt. Mits goed kadreren krijgen we hier wel een natuurbeeld geschoten. De beek zelf ligt er wat vies bij. Hoewel de shots aanvankelijk glorieus groen lijken, een onvermoed Alpenlandschap, blijken de beelden achteraf niet opgenomen in de montage van het uiteindelijke promofilmpje.
“Bewust maken van de kansen van het park”
De dag erop vraagt Catherine Christiaens hoe ik de dag beleefd heb. “Reuze”, zeg ik. “De zon scheen, de videomakers waren fijne mensen en het was de gelegenheid om een aantal plekken te presenteren.” En dat is net wat Catherine voor ogen heeft met de BlueWalks. “Het lijkt ons heel belangrijk mensen de regio te laten ontdekken aan beide kanten van de grens. Het is super dichtbij en veel te vaak stellen we vast dat we de schone hoekjes en kantjes van onze buurregio’s niet kennen. Tegelijk willen we hen ook bewust maken van heel wat uitdagingen en de gevaren in ons territorium.”
Catherine werkt voltijds aan het Blauwe Park. “Ik woon in Menen en sleet mijn jeugd in Lauwe, een deelgemeente. Heel vaak trokken wij met de scouts langs en op het water van de Leie. Ik herinner me de realisatie van de dode Leie-arm ter hoogte van de brug tussen Wevelgem en Bissegem waarop we legendarische vlottentochten realiseerden.
Dagelijks fietste ik door weer en wind naar school in Menen langs die Leie. Bijna was ik een keer weggespoeld door een overstroomde Leie. Nu ga ik vaak lopen langs de Leie en fiets ik er wel eens met de kinderen. Ik kijk ook ferm uit naar de metamorfose die mijn thuisstad zal ondergaan tijdens en na de Leiewerken. Ik wil zelf dit mooie park verder ontdekken. Ik hoop dat de mensen zich het Blauwe Park eigen maken, als hun park. Het park bestaat en het is aan de Eurometropool om hier een basisbegrip van te maken. Dit zullen we doen samen met onze partners, tal van organisaties èn de bewoners.”
De BlueWalks vinden plaats van de lente tot de late zomer van dit jaar. “Ik hoop dat het nadien smaakt naar meer, dat het mensen goesting laat krijgen om verder op ontdekking te trekken in het blauwe park”, zegt Catherine.
Bart Noels
PS: de video kan je hier bekijken. En hieronder aan weerszijden de fijne mensen die ‘m gemaakt hebben.
Meer info