2014 was een heftig jaar voor de Deerlijkse band Zinger. In hun vriendenkring waren jonge mensen weggevallen. ‘Grace – Everybody’s Dying These Day’ was de debuutsingle van de band, een song waarin hun verlies werd vertaald in gevoelige muziek, gedragen door blazers. In de bijgaande clip brengt een groep truckers samen met de band hulde aan een overleden vriend-collega. Zijn kameraden herdenken hem op een begraafplaats, met een akoestische set van Zinger. Ze toasten op zijn herinnering. Het ritueel van de truckers ademt warmte en vriendschap. Datzelfde ritueel deden de leden van Zinger over voor hun Deerlijkse vrienden op de lokale begraafplaats. Dit bracht heel wat teweeg.

Positieve beleving

“Daarover gaat het net, over mensen samenbrengen”, zegt Thomas Jacques, die later aansloot bij Reveil. “We willen mensen helpen om te herinneren. Veel mensen lopen maar door en zijn voornamelijk bezig met de toekomst en met het nu. Stilstaan en achterom kijken, stilstaan bij een overlijden, daar hebben we het soms moeilijk mee, zeker als het plots is.” Thomas verwijst naar Zuid-Amerikaanse tradities waar rouwen een positieve beleving krijgt. “Hier in West-Europa is rouwen een gesloten en toegedekt iets, wij willen een nieuwe rouwtraditie creëren.”

“Je kan Reveil zien als een eerbetoon aan de graven zonder bloem”, schrijft oprichter Pieter Deknudt van Zinger op de website van Reveil. Thomas beaamt: “We vullen een leemte in bij mensen, we zorgen dat mensen weer in groep kunnen samenkomen om te herdenken. En dat doen we over religies heen. Dit jaar brengt Reveil in Genk voor het eerst christenen en moslims samen.”

Reveil groeide de voorbije jaren. Artiesten als Ozark Henry, Isbells of Amenra speelden op begraafplaatsen. Gratis, dat is één van de huisregels. Reveil mag geen commercieel doeleinde hebben, het is er voor iedereen en is neutraal. “Het evenement moet sereen, ingetogen zijn en respectvol”, zegt de briefing voor lokale trekkers. Dat er muziek wordt gespeeld wordt op een begraafplaats is overigens niet zo gek: “Als er zo’n 50 jaar terug iemand stierf, speelde de fanfare nog op de begrafenis. De kist werd gedragen door vrienden en familie.”

Verhalenboek

In bijna honderd gemeenten in Vlaanderen vindt dit jaar Reveil plaats. De vzw zoekt en ondersteunt lokale trekkers, bemiddelt met de gemeentebesturen en staat in voor de communicatie. “Dat doen we nu allemaal vrijwillig. We hopen onszelf op termijn overbodig te maken. Reveil zou zo moeten kunnen lopen in de lokale gemeenschappen dat het zijn eigen gang begint te gaan”, droomt Thomas, “En eigenlijk hopen we ook dat we Reveil ingang kunnen doen vinden in onze buurregio Wallonië, of in buurlanden als Nederland en Frankrijk. Maar tegelijk: het gaat ons niet om de kwantiteit, maar om iets te kunnen betekenen, om een nieuwe traditie te kunnen starten, om te verbinden tussen alle culturen.”

Dit jaar verschijnt ook een boek van Reveil. Thomas Jacques stelde de publicatie samen. “We hebben sedert 2016 een verhalenblog , waarop mensen hun verhalen kunnen posten over rouwen. Tientallen verhalen staan er intussen op. Er zijn veel vergeten verhalen, verhalen van kleine mensen. Die willen we op die manier uit de vergetelheid halen.”

Het boek haakt in op deze verhalenblog en presenteert gedichten, proza en beelden en bijdragen van een een aantal bekende auteurs.

Bart Noels

Foto’s: Jopix (Deerlijk brassband), Marc Ske (kaarsjes) en Bart Noels (Thomas Jacques)

• Reveil, op 1 november tussen 17 en 18 uur. Locaties, zie : reveil.org
• Een videokunstenaar volgt Reveil dit jaar en presenteert een video op het NEXT festival op de pop-up expo COMMUN’IDEE op een aantal festivallocaties. Zie www.nextfestival.eu